امروزه فرایندهای استخدام بهطور قابلتوجهی پیچیده شده است. در روزگار گذشته، یک رزومه و یک مصاحبه برای رسیدن به شغل (استخدام) کافی بود. اما، امروزه سازمانها به این نتیجه رسیدهاند که این روش برای انتخاب فرد مناسب مؤثرترین راه نیست. سازمانها از کانونهای ارزیابی بهعنوان مرحله دوم انتخاب فرد برای استخدام استفاده میکنند (مرحله اول، آزمون ورودی (سنجش علمی) است). انجام مصاحبه به تنهایی، یک سنجش ذهنی است. درحالیکه هدف کانون ارزیابی شناسایی ظرفیتهای واقعی فرد برای عملکرد برتر در شغل است. سازمان میخواهد یک فرد مناسب را برای یک شغل استخدام کند، پس ضروری است فرد بر اساس شایستگیهای واقعی ارزیابی شود.
ویژگیهای ارزیابی داوطلبان استخدام
کانون ارزیابی یکی از روشهای ارزیابی برای داوطلبان استخدام هست. بهطورمعمول، این شیوه ارزیابی برای استخدام افراد توسط سازمانهای بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد. زیرا این مزایا را برای آنها به ارمغان میآورد که در مدت نسبتاً کوتاهی، تعداد زیادی از افراد را ارزیابی و انتخاب کنند. به همین دلیل است که معمولاً اغلب در ستاد مرکزی یا مراکز آموزشی این سازمانها، یک کانون ارزیابی فعال وجود دارد.
برای ارزیابیشوندگان، کانون ارزیابی استرسزا است. زیرا باید یک مجموعه آزمونها و تمرینهای فردی و گروهی را که چند ساعت به طول میانجامد، به اتمام برسانند. جای تعجب نیست که فشار روحی بر آنان وارد شود. با استفاده از این آزمونها و تمرینهای فشرده، مدیران میخواهند مهارتهای نرم افراد را که معمولاً رزومه کاری آنان نیز چندان غنی نیست، ارزیابی کنند.
این موضوع، سازمانهای استخدامکننده را ناچار ساخته است برای فیلتر کردن صدها یا حتی هزاران درخواست استخدام از روشهای سنتی دست بردارند و برای انتخاب نامزدهای استخدام، علاوه بر مصاحبه، از ارزیابی تواناییها و قابلیتهای آنان با روشهای جدید استفاده کنند. در این راستا، کانون ارزیابی یک روش موفق برای استخدام افراد است. کانون ارزیابی فرآیندهایی را شامل میشود که به سازمانهای استخدامکننده اطمینان میدهد، افراد پویا و کارآمدی را بر اساس نیازمندیهای شغل و متناسب با فرهنگ سازمان انتخاب میکند.
متقاضیان استخدام برای موفقیت به یاد داشته باشند:
کانونهای ارزیابی میتوانند به سازمانهای استخدامکننده، اطمینان دهند که از بین نامزدهای استخدام، افراد واجد شرایط را برای تصدی یک شغل انتخاب می-کنند. یک کانون ارزیابی بر روی مجموعهای از تمرینهای مختلف تمرکز میکند که برای شبیهسازی جنبههای مختلف محیط کار، طراحی شدهاند. تمرینها و فعالیتهای ارزیابی نحوه تطبیق رفتارها و تواناییهای نامزدهای استخدام برای موقعیت شغلی را ارزیابی میکنند.
برای موفقیت در ارزیابی موارد زیر را مورد توجه قرار دهید:
چگونه رزومه خود را ارائه دهیم؟
اگرچه از بعضی وجوه، کانونهای ارزیابی تفاوتهایی دارند، اما تعدادی شاخص، ابزار و تمرین برای ارزیابی داوطلب استخدام وجود دارد که جزو لاینفک هر کانون ارزیابی است. ارائه معرفی (رزومه) از سوی فرد یکی از آنها میباشد.
ارزیابی در کانون ارزیابی با رزومه شروع میشود. رزومه، رایجترین نقطه شروع ارزیابی نامزد استخدام در یک کانون ارزیابی است. آنان این شانس را پیدا میکنند که خود را به دیگر افراد گروه و ارزیابان معرفی کنند. ازاینرو، ارزیابان تصویر اولیهای از شخصیت، انگیزه و ظاهر فرد نامزد استخدام کسب میکنند.
نامزد استخدام برای ارائه رزومه خود، نباید تنها رزومه را از روی کاغذ بخوانند. میتوان فرض کرد که ارزیابان، رزومه فرد را با دقت خوانده-اند. آنان باید از این فرصت استفاده کنند تا جالبترین و مهیجترین تجارب شغلی خود را برشمارند و نقاط قوت و تجربیات خود را برجسته کنند.
فرد باید آگاه باشد که با وجود نامزدهای دیگر، ارزیابان بهسرعت آنان را ارزیابی میکنند. یک فرد تازه فارغالتحصیل شده، مطمئناً در مقایسه با یک فرد نسبتاً با تجربه، فاقد مدارک آموزشی و تجارب برجسته است.
از سوی دیگر، نامزد استخدام به خودش هم خیلی فشار وارد نکند. اگر اخیراً از دانشگاه فارغالتحصیل شده است، کسی انتظار ندارد که رزومه و تجربه یک فرد حرفهای با سابقه طولانی را داشته باشد. بنابراین، معرفی خود را نباید غیرضرور طولانی کند. یک معرفی مختصر و کوتاه از یک معرفی طولانی و کسلکننده بهتر است.
نکته دیگر، پاسخ به این سؤال است که چرا فرد در آزمون استخدام شرکت کرده است؟
اگر پاسخ وی این است، «من فقط میخواستم ببینم که موضوع کار در این سازمان چیست؟»، بهتر است بلافاصله کیف خود را برداشته و آماده برگشت به خانه باشد. وی باید پاسخی واضح داشته باشد، بیان کند چرا به این سازمان علاقه دارد، برای آینده چه برنامهای دارد و چرا آماده شرکت در رقابت (استخدام) است. این دقیقاً پاسخی است که ارزیابان میخواهند بشنوند.
گاهی به جای رزومه، ممکن است از مصاحبه استفاده شود. ارزیابان ممکن است گروه را به تیمهای دو نفره تقسیم کنند تا با یکدیگر مصاحبه کنند. در برخی موارد، سازمان استخدامکننده سؤالات مصاحبه را برای آنان فراهم میکند. در موارد دیگر، فرد کاملاً آزاد است که سؤالات مصاحبه را بسازد. البته این امر مسائل را کمی دشوارتر میکند، اما هیجانانگیزتر نیز میکند. بنابراین، در مورد برخی از سؤالاتی که فرد می-خواهد از فرد دیگر بپرسید، باید فکر کند، ممکن است به نوبه خود این سؤالات توسط دیگران از وی پرسیده شود.
یکی از کارکردهای کانون ارزیابی، ارزیابی نامزدهای استخدام در سازمانها است. برای این کار، مجموعهای از آزمونها و فعالیتها را تدارک نموده و به اجرا میگذارد. سازمان ذینفع استخدام این امکان را مییابد که آیا فرد، دانش و مهارتهای لازم برای پیوستن به سازمان (استخدام) را دارد یا خیر.
چگونه برای حضور در کانون ارزیابی خود را آماده کنیم؟
روزی که به کانون ارزیابی میروید، به احتمال زیاد شما یکی از چند نفری هستید که به کانون مراجعه کردهاید. به یاد داشته باشید که کانون ارزیابی تنها یک روش برای دست یافتن فرد به یک شغل مناسب است نه رقابت با دیگر ارزیابیشوندگان!
اگر ارزیابیشونده فرایند ارزیابی را مناسب طی کند، سازمان وی را استخدام خواهد کرد. اگر ارزیابیشوندهها انتظارات و استانداردهای لازم را برآورده نکنند، سازمان هیچکدام از آنان را استخدام نخواهد کرد.
توصیههای کلی:
بهطورکلی برای حضور موفق در کانون ارزیابی این نکات را رعایت کنید:
– قبل از اینکه در کانون ارزیابی حضور یابید، برگه رزومه و فرم درخواست خود را مرور کنید.
– هر مهارتی را که فکر میکنید برای نشان دادن عملکرد شما مهم است، مشخص کنید. دانش و مهارتها، علایق و تجربیات شغلی را که سازمان به دنبال آن است، بررسی و شناسایی نمایید.
– درباره سازمان (تاریخچه، وظایف، اهداف، راهبردها، رقبا و…) تحقیق و یادداشتبرداری کنید.
– برخی آزمونهای شخصیتشناسی، رفتارشناسی و روانسنجی را انجام دهید.
– تمرین، تمرین، تمرین! از روزهای قبل، وظیفه خود را قبل از شروع کار، مرور نمایید و تمرینها و آزمونها و ابزارهای ارزیابی را تمرین کنید.
– شب قبل از حضور در کانون خوب بخوابید.
– دستورالعملهای کانون و فرایند ارزیابی را با دقت گوش دهید/ بخوانید.
– رزومه، اطلاعات سازمان و شرح شغل خود را آماده و مرور کنید.
– چکلیست مهارتهای خود را مرور کرده و در مورد آن فکر کنید.
– سؤالات و ابهامهای خود را برای پرسیدن از مدیر و کارکنان کانون ارزیابی آماده کنید.
سؤال: چه نکتههایی را برای کسب موفقیت در ارزیابی کانون به خاطر بسپاریم؟
پاسخ:
– در وارم آپ با دقت به دستورالعمل و روش کار کانون، گوش دهیم.
– فرض نکنیم که باید پیروز میدان شویم. بلکه لازم است با سایر افراد گروه همکاری کنیم.
– کوشش کنیم در جهت تحقق اهداف و اولویتهای بحث، به توافق برسیم.
– سعی کنیم اعضای ساکت گروه را به مشارکت تشویق کنیم.
– به زمان توجه داشته باشیم. به گروه یادآوری کنیم که چه زمانی باقیمانده است.
– مثبتنگر باشیم، حتی اگر کار بیاهمیت به نظر برسد.
– آماده باشیم تا ایدههای خلاقانه خود را مطرح کنیم.
– در فعالیتهای غیررسمی مانند اوقات ناهار و پذیرایی، بهعنوان یک فرصت مناسب برای معاشرت با دیگر ارزیابیشوندگان استفاده کنیم. این کار، شما را برای فعالیتهای تعاملی در تمرینهای گروهی آمادهتر خواهد کرد.
پاسخ:
– در وارم آپ با دقت به دستورالعمل و روش کار کانون، گوش دهیم.
– فرض نکنیم که باید پیروز میدان شویم. بلکه لازم است با سایر افراد گروه همکاری کنیم.
– کوشش کنیم در جهت تحقق اهداف و اولویتهای بحث، به توافق برسیم.
– سعی کنیم اعضای ساکت گروه را به مشارکت تشویق کنیم.
– به زمان توجه داشته باشیم. به گروه یادآوری کنیم که چه زمانی باقیمانده است.
– مثبتنگر باشیم، حتی اگر کار بیاهمیت به نظر برسد.
– آماده باشیم تا ایدههای خلاقانه خود را مطرح کنیم.
– در فعالیتهای غیررسمی مانند اوقات ناهار و پذیرایی، بهعنوان یک فرصت مناسب برای معاشرت با دیگر ارزیابیشوندگان استفاده کنیم. این کار، شما را برای فعالیتهای تعاملی در تمرینهای گروهی آمادهتر خواهد کرد.
توصیههایی برای موفقیت در مصاحبه:
برای موفقیت در مصاحبه این موارد را رعایت کنید؛
– آرام باشید، خودتان باشید و از این رویداد لذت ببرید.
– برای همه از جمله ارزیابیشوندگان خوشایند و مثبت باشید.
– یک مقدمه کوتاه درباره خودتان تهیه کنید که میتوانید در یک معرفی گروهی یا در طول مصاحبه استفاده کنید.
– برای مصاحبه آماده شوید (تحقیق، آمادهسازی مطالب، تمرین کردن سؤالات و جوابها).
– در تمام طول مدت علاقهمند و فعال باشید، اشتیاق خود را برای انجام کارها نشان دهید.
– ارتباط چشمی برقرار کنید، صحبت کنید، واضح صحبت کنید، صحبت دیگران را قطع نکنید.
توصیههایی برای موفقیت در ارائه شفاهی؛
– ممکن است از شما خواسته شود که قبل از حضور در کانون ارزیابی، متن خود را ارائه کنید. پس آن را از قبل آماده نمایید.
– احتمالاً یک زمان مشخص (حدود چند دقیقه) برای ارائه شفاهی به شما داده خواهد شد.
– ممکن است اجازه استفاده از تجهیزات و مواد بصری مانند پاورپوینت، تختهسیاه، وایت برد و… داشته باشید. پس آمادگی داشته باشید.
– در صورت لزوم، برای درک بهتر موضوع میتوانید از ارزیابان سؤالاتی بپرسید.
– برای ارائه شفاهی مناسب باید به این نکات توجه داشته باشید: برقراری بهموقع ارتباط چشمی با ارزیابان، ارائه یک شروع و مقدمه قوی، تبسم و لبخند، توان پاسخگویی به سؤالات احتمالی، استفاده از پاورپوینت، وایت برد و…
– برای آمادهسازی متن ارائه شفاهی خود به این نکات توجه کافی داشته و خود را آماده کنید: موضوع و عنوان ارائه، مقدمه، ساختار محتوا، توجه به خواست مخاطبان، مثالها، خلاصه نکات اصلی، پایان و نتیجهگیری مؤثر.
سؤال: در روز ارزیابی با دیگران چگونه رفتار کنم؟
پاسخ:
– در ملاقات با دیگران، رفتاری دوستانه و احترامآمیز داشته باشید.
– مطمئن شوید که الزامات هر کار و فعالیت را درک کردهاید.
– در طول تمرینها قاطع باشید، اما مراقب باشید که قاطعیت خود را بر دیگران دیکته نکنید.
– ارزیابان به دنبال افرادی هستند که از رهبری شرم ندارند، اما به دنبال کار تیمی نیز هستند.
– از رفتار سایر ارزیابیشوندگان نگران نباشید، بر خودتان تمرکز کنید و مهارتها و تواناییهای خود را نشان دهید.
– اشتباه نکنید. اگر هم احساس کردید که کار اشتباهی انجام دادهاید، دلسرد نشوید و سعی کنید زیاد به آن فکر نکنید.
– همیشه تمرکز خود را بر روی وظیفه خود نگهدارید.
پاسخ:
– در ملاقات با دیگران، رفتاری دوستانه و احترامآمیز داشته باشید.
– مطمئن شوید که الزامات هر کار و فعالیت را درک کردهاید.
– در طول تمرینها قاطع باشید، اما مراقب باشید که قاطعیت خود را بر دیگران دیکته نکنید.
– ارزیابان به دنبال افرادی هستند که از رهبری شرم ندارند، اما به دنبال کار تیمی نیز هستند.
– از رفتار سایر ارزیابیشوندگان نگران نباشید، بر خودتان تمرکز کنید و مهارتها و تواناییهای خود را نشان دهید.
– اشتباه نکنید. اگر هم احساس کردید که کار اشتباهی انجام دادهاید، دلسرد نشوید و سعی کنید زیاد به آن فکر نکنید.
– همیشه تمرکز خود را بر روی وظیفه خود نگهدارید.
برگرفته شده از کتاب: ” کانون ارزیابی و توسعه منابع انسانی”، نوشته دکتر تیمور مرجانی و محمدرضا عباسی، انتشارات جهاد دانشگاهی
2 دیدگاه در “توصیههایی به متقاضیان استخدام از طریق کانون ارزیابی”
عالی است
سلام و عرض ادب
خیلی ممنون از راهنمایی های بسیار مفیدتون… اگر امکانش هست یک کلیپ از یک ارائه شفاهی در سایت قرار دهید تا به صورت عملی بتونیم از اطلاعات شما فیض ببریم . بسیار سپاسگزار خواهم شد.